Προσφορά (Supply)

Προσφορά είναι η σχέση μεταξύ της τιμής ενός προϊόντος και της ποσότητας που προσφέρεται σε κάθε επίπεδο τιμών στη διάρκεια μια ορισμένης χρονικής περιόδου.

Η σχέση αυτή είναι κατά κανόνα θετική, δηλαδή όταν αυξάνεται η τιμή του προϊόντος αυξάνεται και η προσφερόμενη ποσότητα ενώ όταν μειώνεται η τιμή μειώνεται και η ποσότητα, και είναι γνωστή ως νόμος της προσφοράς (law of supply).

Όπως η ζήτηση έτσι και η προσφορά, μπορεί να εκφρασθεί με τα δεδομένα ενός πίνακα, ενός διαγράμματος ή μιας μαθηματικής εξίσωσης.

Παράδειγμα:
Προσφορά μήλων από μια υποθετική επιχείρηση στη διάρκεια ενός μήνα

Paradeigma prosferomenis posotitas 1

Αν βρεθούν όλα τα σημεία που αντιστοιχούν στους συνδυασμούς τιμής και προσφοράς του πίνακα της ζήτησης και συνδεθούν μεταξύ τους, σχηματίζεται η καμπύλη προσφοράς, AA. Η καμπύλη αυτή έχει θετική κλίση λόγω της σχέσης μεταξύ της τιμής του προϊόντος και της ζητούμενης ποσότητας.

Paradeigma prosferomenis posotitas 2

Όταν η τιμή ενός αγαθού αυξάνεται, τότε αυξάνεται η παραγόμενη ποσότητα γιατί όσο αυξάνεται η ποσότητα του προϊόντος που παράγει μια επιχείρηση τόσο υψηλότερο γίνεται το κατά μονάδα κόστος παραγωγής του.

Πιο συγκεκριμένα οφείλεται:

α) Στο νόμο της Φθίνουσας Απόδοσης (law of diminishing returns).

Σύμφωνα με το νόμο αυτό, επειδή στο βραχυχρόνιο διάστημα οι ποσότητες ενός ή περισσότερων από τους συντελεστές παραγωγής που χρησιμοποιεί μια επιχείρηση παραμένουν σταθερές καθώς αυξάνεται η ποσότητα ενός άλλου συντελεστή, ύστερα από ένα ορισμένο επίπεδο απασχόλησης του μεταβλητού συντελεστή κάθε πρόσθετη μονάδα του συμβάλλει συνεχώς λιγότερο στην αύξηση της ποσότητας του παραγόμενου προϊόντος.

β) Στην ενδεχόμενη αύξηση της τιμής των συντελεστών

Εφόσον η επιχείρηση χρειάζεται μεγαλύτερες ποσότητες παραγωγικών συντελεστών για να αυξήσει την παραγόμενη ποσότητα προϊόντος, είναι πιθανόν η αύξηση στη ζήτηση της για τους συντελεστές να προκαλέσει αύξηση της τιμής τους. Κάτι τέτοιο θα έχει αυξητική επίδραση στο κατά μονάδα κόστος παραγωγής.

Και για τους δύο αυτούς λόγους, εφόσον μια αύξηση της παραγόμενης ποσότητας προκαλεί αύξηση του κατά μονάδα κόστους παραγωγής, η επιχείρηση δε θα είναι διατεθειμένη να αυξήσει την παραγόμενη ποσότητα αν δεν αυξηθεί η τιμή του προϊόντος έτσι ώστε να μπορέσει να καλύψει το υψηλότερο κόστος του.

Η συνολική προσφορά για ένα προϊόν στην αγορά, είναι το άθροισμα των ατομικών προσφερόμενων ποσοτήτων.

Μεταβολή στην προσφερόμενη ποσότητα και μεταβολή στην προσφορά

Όταν μεταβάλλεται η τιμή ενός προϊόντος, μεταβάλλεται και η προσφερόμενη ποσότητα, όμως η προσφορά για το προϊόν δεν αλλάζει. Όπως ήδη αναφέρθηκε, ως ζήτηση εννοείται η σχέση μεταξύ τιμής και προσφερόμενης ποσότητας ενός προϊόντος. Όταν η τιμή μεταβληθεί, η σχέση αυτή δεν αλλάζει, άρα ούτε και η προσφορά.

Για να μεταβληθεί η προσφορά ενός προϊόντος, πρέπει να αλλάξει η σχέση μεταξύ τιμής και προσφερόμενης ποσότητας κι αυτό γίνεται όταν μεταβληθούν οι προσδιοριστικοί παράγοντες της προσφοράς.

Metavoli tis prosforas 1

Metavoli tis prosforas 2

Για παράδειγμα ο παραπάνω πίνακας και το διάγραμμα εμφανίζουν την αρχική προσφορά για ένα προϊόν Χ καθώς και τη προσφορά γι’ αυτό ύστερα από μια αύξηση της.

Στο διάγραμμα η καμπύλη της προσφοράς μετακινείται προς τα δεξιά (από τη μπλε θέση, στην κόκκινη), ενώ η προσφορά δεν είναι απαραίτητο να μετακινηθεί παράλληλα προς την αρχική της θέση.

Με τη νέα καμπύλη, σε κάθε συγκεκριμένη τιμή του προϊόντος αντιστοιχεί μεγαλύτερη προσφερόμενη ποσότητα. Αυτό σημαίνει αύξηση της προσφοράς.

Αν όμως ισχύει μια ορισμένη καμπύλη προσφοράς και μειωθεί η τιμή του προϊόντος, τότε γίνεται απλώς μετακίνηση από ένα σημείο της καμπύλης σε άλλο, χωρίς να μετατοπιστεί η καμπύλη, δηλαδή χωρίς να μεταβληθεί η ζήτηση.

Αν π.χ. η καμπύλη ζήτησης είναι η μπλε και η τιμή μειωθεί από 125€ σε 100€ τη μονάδα, τότε η προσφερόμενη ποσότητα θα μειωθεί από 55 σε 45 μονάδες, δηλαδή θα γίνει μετακίνηση από ένα σημείο της καμπύλης σε άλλο, χωρίς αυτή να μετακινηθεί.